گبه بافی در ایران از هنرهای قدیمی بوده که معمولا در روستاها انجام می شده است. انواع روش های مختلف این هنر بومی در کشور وجود دارد بطور مثال گبه بافی روی گونی , گبه بافی با پشم حیوانات محلی مانند گوسفند و … رایج تر بوده و شما می توانید از طریق فضای مجازی آموزش کامل گبه بافی را فرا بگیرید. صنایع دستی ایران زمین در هر کجای کشور بر اساس اقلیم ,آب و هوا و مواد اولیه متفاوت است. اصالت محصولات تولید شده هویت ملی ما را شکل می دهد. هنر گبه بافی در شیراز , اصفهان , بوشهر و شهرهای دیگر بصورت تجاری دنبال می گردد. اگر می خواهید بدانید گبه بافی چیست , تا پایان این مقاله با ما همراه باشید.

تماس با واحد فروش: 09019277512

آشنایی کامل با هنر زیبای گبه بافی

آشنایی با گبه بافی در انتخاب بهتر این محصولات با ارزش ایرانی کمک خواهد نمود.انواع گبه بافی در شهرهای مختلف کشورمان تولید می گردد.گبه بافی در بوشهر,شیراز,اصفهان و سایر شهرهای کشور از استقبال خوبی برخوردار است. فروش صنایع دستی اصیل ایرانی می تواند جایگاه اقتصادی و فرهنگی کشورمان را ارتقاء دهد.آموزش گبه بافی در تهران و دیگر شهرها برای علاقه مندان به این هنر فراهم شده است.

تابلو میناکاری اصفهان

باکس میناکاری بشقاب و گلدان

ست میناکاری گلدان و بشقاب

ست ترمه و گلدان میناکاری

گبه بافی در تاریخ کشورمان ایران قدمتی دیرینه دارد. در زمان ‌‌های گذشته از گبه برای نشان دادن مراسم های آیینی و همچنین جشن‌ ها و انواع عزاداری ‌ها استفاده می‌کردند. گبه معمولاً از جنس قالی دستبافت می ‌باشد با این تفاوت که آن را در اندازه‌های کوچک تر مانند قالیچه می‌بافند. گبه توانسته طی سال ها محبوبیت خود را در میان ایرانیان حفظ نماید؛ به طوری که امروزه نیز دارای علاقه مندان بسیاری نه تنها در سراسر نقاط ایران بلکه در دیگر کشورها نیز می‌باشد.به دلیل سبک زندگی, ابزار گبه بافی در برخی شهرهای کشور بهتر و بیشتر یافت می گردد.از این رو در این جا می‌خواهیم شما را بیشتر با این هنر ایرانی آشنا نماییم پس ما را تا انتهای بحث همراهی کنید.

قبل از پرداخت به هنر گبه بافی و انواع آن بهتر است کمی با گبه آشنا شوید. گبه به عنوان یک زیرانداز پُرز دار در میان افراد شناخته می‌شود که با داشتن طرح‌های زیبا و سنتی خود توانسته نظر افراد سخت پسند را نیز جلب کند. گبه معمولًا دارای پرزهایی به طول 3 سانتی متر است و آن را به طور نرمال میان 3 تا 8 پود و گاهی تا 14 پود نیز می‌بافند. هنر گبه بافی در ایران در میان عشایر استان فارس و همچنین استان ‌های همجوار آن رواج زیادی دارد؛ امروزه این هنر، تنها به این منطقه محدود نبوده و در دیگر شهرهای ایران نیز انجام می‌گیرد.با گذر زمان و به مرور، ابزار و وسایل مربوط به بافت گبه تغییر پیدا کرد؛ این موضوع باعث پیدایش انواع مختلف و گوناگون گبه شد که در زیر به آنها اشاره خواهیم نمود.

به صورت کلی و جامع می‌توان انواع گبه را به 3 گروه به شرح زیر تقسیم بندی نمود:

1. گبه قالیچه ای: گبه قالیچه ای شباهت زیادی به قالی دارد و این شباهت بخاطر پرزهای بلند و همچنین شمار پودهای آن می‌باشد. جالب است بدانید که این مدل یکی از قدیمی ترین مدل‌های گبه به شمار می‌رود.
2. گبه قالی شکل: در مواقعی که در گبه بافی از حداکثر 3 پود در هر رج استفاده شود، نتیجه نهایی گبه، به شکل قالی خواهد بود؛ زیرا در این صورت شباهت زیادی به قالی پیدا خواهد کرد.
3. گبه پتویی: به دلیل به کار بردن پودهای بسیار زیاد و همچنین خواب بلند پرز، گبه بافته شده شبیه پتو، نرم شده و از این رو به آن گبه پتویی نیز گفته می‌شود.

همانطور که گبه بافی در گذر زمان پیشرفته تر شده و گبه‌های متنوع تری امروزه در دسترس افراد قرار گرفته است. مشتریان می‌توانند به راحتی مدل مورد نظر خود را به صورت حضوری و یا اینترنتی انتخاب و خریداری کنند.

ست گلدان مسی میناکاری

بشقاب میناکاری با جعبه مخمل

قاب بشقاب میناکاری

قاب سه بشقاب میناکاری

علاوه بر آن باید اضافه نمود که طرح‌های به کار رفته در گبه نیز اقسام متفاوتی دارد که این طرح ها عبارت اند از:

1. طرح شیر: یکی از فاکتورهای مشترک میان اقوام مختلفی که به گبه بافی مشغول هستند، طرح شیر است. این طرح در بین تمامی آنها استفاده می‌شود و به منطقه خاصی تعلق ندارد.
2. طرح گل: هنگامی که در حاشیه گبه از طرح گل رز استفاده کنند به آن طرح گل می‌گویند. این طرح بسیار زیبا و چشم نواز است.
3. طرح درخت: معمولاً در طرح راه راه، از خطوط افقی و یا مورب استفاده می‌شود. البته در مواقعی نیز دیده شده که از خط‌های افقی هم کمک گرفته شده است.
4. طرح ایالتی: عشایر هنگامی که از محیط اطراف خود برای گلیم بافی الهام می‌گیرند، طرح های ایالتی را به وجود می آورند که نشان دهنده تاریخ و اصالت ایرانی است.

با توجه به گفته های فوق، حالا با انواع گلیم و طراح و نقش آن آشنا شدید. این آگاهی، به شما در خرید گبه به میزان بسیار زیادی راهنمایی خواهد نمود.

رنگ ‌های استفاده شده در هنر گبه بافی

در ابتدا و به صورت اولیه، افراد برای گبه بافی از رنگ خاصی استفاده نمی‌کردند، زیرا درباره رنگ‌ها هیچ گونه اطلاعتی نداشتند و به طور ابتدایی این کار را انجام می‌دادند. به همین خاطر تنها رنگ مورد استفاده آنها همان رنگ‌های طبیعی پشم حیوانات بود که عبارت اند از: شیری، مشکی، سفید و خاکستری. زیرا از پشم حیوانات مختلفی مثل بز، گوسفند، شتر و… استفاده می‌کردند که با توجه به هر کدام، رنگ گبه متفاوت می‌شد.همزمان با شهرنشین شدن برخی از عشایر، آنها به کمک گرفتن از رنگ‌های طبیعی موجود در طبیعت رو آوردند و همین موضوع باعث ایجاد یک تغییر و تحول عظیم در هنر گبه بافی شد.

در آن زمان استفاده از هر رنگ، نشان و نماد یک مفهوم خاص بود. برای مثال اگر آنها در گبه بافی، رنگ آبی را به کار می‌بردند که نشانگر پاکی و صداقت است؛ رنگ سبز در گبه به معنای برکت و سرسبزی، رنگ زرد نشان دهنده محبت و وطن دوستی بوده و در آخر، رنگ مشکی در هنگام عزاداری ها به معنای غم و مرگ به کار برده می شده است. همانطور که مشاهده کردید، معنای هر رنگ نیز از طبیعت گرفته شده است تا گبه را به بهترین شیوه ممکنف اصیل جلوه دهد.

علاوه بر مطالب فوق در اینجا به بررسی جزیی تر رنگ‌های به کار رفته در گبه خواهیم پرداخت. در هنر گبه بافی رنگ‌ ها را به دسته ‌های مختلفی تقسیم می‌کنند. این دسته‌ها به شرح زیر است:

• رنگ‌های اصلی: رنگ های اصلی نیز دارای انواع مختلفی است:

1. رنگ آبی
2. رنگ قرمز
3. رنگ زرد

تابلو بشقاب میناکاری روی سفال

بشقاب قلمزنی با جعبه مخمل

گلدان فیروزه کوبی

ست میز اداری خاتم کاری

در نمونه کلاسیک، تنها رنگ‌های اصلی بدون ترکیب شدن با یکدیگر به کار برده می‌شد اما اگر این رنگ‌های اصلی را دو به دو با یکدیگر ترکیب نمایید، رنگ‌های بسیار زیادی را در اختیار خواهید داشت.

• رنگ‌های فرعی: این رنگ‌ها نیز دسته بندی جداگانه ای دارند:

1. رنگ بنفش: رنگ بنفش از ترکیب دو رنگ آبی و قرمز ساخته می‌شود.
2. رنگ نارنجی: این رنگ نیز از ترکیب دو رنگ اصلی سبز با قرمز به دست می‌آید.
3. رنگ سبز: هنگامی که رنگ آبی و زرد ترکیب شوند، رنگ سبز درست می‌شود.
4. و…

بشقاب میناکاری روی سفال با جعبه

گلدان مس و پرداز با جعبه

تابلو قلمزنی اصفهان

تندیس میناکاری

حال که تقسیم بندی رنگ‌های استفاده شده در گبه بافی را به خوبی یاد گرفته اید، توجه داشته باشید در هنگام بافت و یا خرید گبه به این رنگ ها توجه ویژه داشته باشید؛ زیرا همانطور که می دانید انتخاب رنگ مناسب در دکوراسیون خانه نقش اساسی و تعیین کننده ای دارد. بهتر است قبل از هر اقدامی رنگ مورد نظر خود را با دقت انتخاب نمایید تا با مشکلات دیگر در این زمینه رو به رو نشوید.

وسایل مورد نیاز گبه بافی

برای گبه بافی نیاز به استفاده از وسایل زیادی نیست؛ زیرا روش بافت آن بسیار ساده است و به کمک ساده ترین ابزار و وسایل می‌توان به راحتی بافت گبه را شروع کرد. البته این به معنای این نیست که شما برای این کار نیاز به آموزش نخواهید داشت. برای شروع باید دوره‌های آموزشی را فرا بگیرید تا بتوانید همچون یک حرفه ای تمام عیار، گبه‌های زیبا و اصیل ایرانی ببافید.

ابزار و وسایل مورد نیاز برای بافت گبه به شرح زیر است:

• دار گبه: داری که برای گبه بافی به کار می‌رود شباهت زیادی به دار قالی دارد؛ با این تفاوت که دار گبه، ساده تر بوده و پیچیدگی‌های دار قالی را ندارد. این دارها در ابعاد و اندازه‌های مختلفی در مدل‌های عمودی و افقی وجود دارد که بافندگان با در نظر گرفتن عواملی مانند سایز گبه، حمل آسان و… یکی را به دلخواه انتخاب خواهند کرد.
• نخ: در گذشته تنها از پشم حیواناتی مانند گوسفند، شتر، بز و… برای بافت گبه استفاده می‌شد، اما به مرور با پیشرفت‌های صورت گرفته در گبه بافی، جنس این نخ‌ها تغییر پیدا کرد. امروزه به کمک الیاف مصنوعی نیز می‌توان به گبه بافی مشغول شد. علاوه بر این موارد بهتر است در هنگام تهیه نخ به رنگ مورد نظر گبه خود نیز توجه داشته باشید.

• شانه: شانه یک وسیله ای شبیه به شانه سر است که دارای دندانه‌های محکم آهنی می‌باشد و بیشتر برای استحکام بخشی میان نخ‌های به کار رفته در گبه بافی به کار می‌رود. به این صورت که بعد از هر بار، رد کردن نخ، به کمک شانه، آنها را به نخ‌های پایینی نزدیک تر می‌کنند تا استحکام بافت گبه بالاتر رود.
• چاقو: در برخی از منطقه‌های عشایرنشین که به صورت سنتی و کلاسیک به بافت گبه مشغول هستند برای چیدن نخ های اضافه در پایان کار از چاقوهای تیز و مخصوص استفاده می‌نمایند.
• قیچی: کسانی که از روش های سنتی کمی فاصله گرفته اند، قیچی مخصوص بافت گبه را جایگزین چاقو نموده اند. کار با قیچی به مراتب بسیار آسان تر و دقیق تر از چاقو می‌باشد؛ به همین خاطر اگر هنوز حرفه ای نشده اید بهتر است از قیچی به جای چاقو استفاده کنید.

اگر بخواهیم مطالب فوق را جمع بندی کنیم باید بگوییم که هنر گبه بافی یکی از قدیمی ترین هنرهای ایرانیان است که توانسته شهرت جهانی پیدا کند. بافندگان در هنگام بافت طرح‌های جذاب و اصیل ایرانی را انتخاب نموده و با نخ‌های رنگی آن را به بهترین شکل ممکن می‌بافند.شما نیز اگر مایل هستید که به این حرفه مشغول شوید بهتر است دوره‌های آموزشی را به طور کامل بگذرانید و اگر هم می‌خواهید بهترین نوع گلیم را برای خانه خود تهیه کنید، بهتر است آن را از مراکز معتبر تهیه کنید.